น้ำหนักผนังอิฐมวลเบา (พร้อมงานก่อฉาบ 2 ด้าน) ควรรู้เท่าไหร่กันแน่?

เวลาพูดถึง “ผนังก่ออิฐมวลเบา” ส่วนใหญ่คนจะโฟกัสเรื่องกันร้อน กันเสียง ราคาค่าของ–ค่าแรงแต่มีเรื่องหนึ่งที่สำคัญมากกับ “โครงสร้างอาคาร” โดยตรง คือ

น้ำหนักของผนัง ต่อ 1 ตารางเมตร

เพราะตัวเลขนี้จะไปกระทบกับ

• ขนาดคาน–พื้น

• ขนาดฐานราก–เสา

• งานรีโนเวทบนพื้นเดิม ว่ารับน้ำหนักไหวไหม

บทความนี้จะเล่าให้ครบว่า

1. น้ำหนักผนังอิฐมวลเบาคิดจากอะไรบ้าง

2. ค่าประมาณน้ำหนักต่อ 1 ตร.ม. สำหรับความหนา 7.5 / 10 / 12.5 / 15 ซม.

3. จะเอาตัวเลขนี้ไปใช้ประโยชน์ในงานออกแบบ–หน้างานยังไงได้บ้าง

   
   

1. น้ำหนักผนังอิฐมวลเบา “ประกอบจากอะไรบ้าง”

เวลาพูดคำว่า “น้ำหนักผนัง” เราไม่ได้หมายถึงแค่อิฐเฉย ๆแต่โดยปกติจะรวม 3 ส่วนนี้เข้าไปด้วย

1. ตัวอิฐมวลเบาเอง

   • เป็นคอนกรีตมวลเบา มีฟองอากาศ

   • ความหนา 7.5 / 10 / 12.5 / 15 ซม. แล้วแต่แบบ

   • น้ำหนักต่อปริมาตร (ความหนาแน่น) โดยทั่วไปประมาณ 500–700 kg/m³(แล้วแต่ยี่ห้อและรุ่น)

2. ปูนก่อระหว่างแนวอิฐ

   • ปูนก่อชั้นบาง หรือปูนก่อทั่วไป

   • ปริมาณไม่มาก แต่ก็มีน้ำหนักพอสมควร

3. ปูนฉาบ 2 ด้าน

   • ด้านละประมาณ 1–1.5 ซม.

   • ปูนฉาบมีน้ำหนักต่อปริมาตรประมาณ 1,800–2,000 kg/m³

เพราะฉะนั้นเวลาพูดว่า “น้ำหนักผนังอิฐมวลเบา พร้อมงานก่อฉาบ 2 ด้าน”จริง ๆ แล้วคือ น้ำหนักรวมของ

อิฐ + ปูนก่อ + ปูนฉาบ 2 ด้าน

2. วิธีคิดน้ำหนักผนัง (หลักการง่าย ๆ)

หลักการคิดคือ

น้ำหนัก = ปริมาตร × ความหนาแน่น (kg/m³)

สำหรับผนัง 1 ตารางเมตร เราแยกคิดง่าย ๆ ได้แบบนี้

1. น้ำหนักอิฐมวลเบา

   • ปริมาตร = ความหนาผนัง (เมตร) × 1 ตร.ม.

   • เช่น ผนังหนา 7.5 ซม. → หน่วยเมตร = 0.075 m

   • ถ้าใช้ค่าความหนาแน่นเฉลี่ย 600 kg/m³→ น้ำหนักอิฐ ≈ 0.075 × 600 = 45 kg/m²

2. น้ำหนักปูนฉาบ 2 ด้าน

   • สมมติฉาบด้านละ 1.5 ซม. = 0.015 m

   • 2 ด้าน = 0.03 m

   • ใช้ค่าความหนาแน่นประมาณ 1,900 kg/m³→ น้ำหนักปูนฉาบ ≈ 0.03 × 1,900 = 57 kg/m²

3. ปูนก่อ + ส่วนเผื่ออื่น ๆ

   • โดยทั่วไปมักเผื่อประมาณ 5–10% ของน้ำหนักรวม

   • จะคิดรวมไปกับตัวเลขประมาณการก็ได้

เลยเป็นเหตุผลว่า ทำไมตัวเลข “น้ำหนักผนัง 1 ตร.ม.” ถึงไม่ใช่แค่ของอิฐอย่างเดียว

3. ตารางน้ำหนักผนังอิฐมวลเบา (รวมก่อฉาบ 2 ด้าน) — ค่าประมาณ

⚠️ หมายเหตุสำคัญ ตัวเลขด้านล่างเป็น ค่าประมาณ สำหรับใช้ในงานเบื้องต้น ควรอ้างอิงสเปกจาก ผู้ผลิตอิฐมวลเบาแต่ละยี่ห้อ ในการออกแบบจริงทางวิศวกรรม

ตารางด้านล่างนี้สมมติว่า

• ฉาบ 2 ด้าน ด้านละ ~1.5 ซม.

• ใช้ค่าความหนาแน่นเฉลี่ยอิฐ ~600 kg/m³

• เผื่อน้ำหนักปูนก่อ + ความคลาดเคลื่อนเล็กน้อยแล้ว

ความหนาผนังอิฐมวลเบา	น้ำหนักโดยประมาณต่อ 1 ตร.ม. (กก./ตร.ม.)*
7.5 ซม.	~105–110 กก./ตร.ม.
10 ซม.	~120–125 กก./ตร.ม.
12.5 ซม.	~135–140 กก./ตร.ม.
15 ซม.	~150–155 กก./ตร.ม.

*รวมอิฐ + ปูนก่อ + ปูนฉาบ 2

ด้าน (ค่าประมาณ)

ถ้าเทียบกับผนังก่ออิฐมอญ/อิฐมวลหนักในความหนาใกล้เคียงกัน

น้ำหนักผนังอิฐมวลเบา จะเบากว่าพอสมควรซึ่งส่งผลดีต่อขนาดโครงสร้างและฐานรากในภาพรวมของอาคาร

4. เอาน้ำหนักผนังไปใช้ทำอะไรได้บ้าง?

4.1 ใช้ประเมินน้ำหนักบรรทุกบนพื้น (สำหรับงานรีโนเวท)

สมมติคุณจะก่อผนังใหม่บนพื้นชั้น 2–3 ของอาคารเดิมวิศวกรจะต้องรู้ว่า

“ผนังนี้ 1 เมตรยาว หนักประมาณกี่กิโล?”

เช่น

• ผนังอิฐมวลเบาหน้า 7.5 ซม.

• สูง 2.80 ม. ยาว 3.00 ม.

น้ำหนักคร่าว ๆ คือ

น้ำหนัก ≈ (น้ำหนักต่อ ตร.ม.) × (พื้นที่ผนัง)= 110 kg/m² × (2.8 × 3.0)= 110 × 8.4 ≈ 924 กก.

ตัวเลขนี้ช่วยให้

• วิศวกรตรวจสอบได้ว่า พื้น–คานเดิมรับได้ไหม

• เจ้าของบ้านรู้ว่า การก่อผนังเพิ่มไม่ใช่เรื่องเล็ก ๆ ในแง่น้ำหนัก

4.2 ใช้ในงานออกแบบโครงสร้างอาคารใหม่

สำหรับงานอาคารใหม่ ผู้ออกแบบจะใช้

• น้ำหนักผนัง (dead load)

• ร่วมกับน้ำหนักอื่น ๆ เช่น น้ำหนักพื้น–หลังคา–ฝ้า–ของใช้อาคาร

เพื่อตัดสินใจว่า

• ขนาดคาน/พื้นต้องเท่าไหร่

• เสา–ฐานรากควรใหญ่แค่ไหน

• จะเลือกใช้ผนังอิฐมวลเบาหรือผนังชนิดอื่นดี เพื่อให้โครงสร้างคุ้มสุด

ผนังที่เบาลง →

ลดน้ำหนักถาวรของอาคาร →ทำให้โครงสร้างเล็กลงได้ในบางกรณี →ประหยัดโครงสร้างในภาพรวม

4.3 ใช้เปรียบเทียบทางเลือกวัสดุผนัง

ถ้าเจ้าของบ้านลังเลระหว่าง

• ผนังอิฐมวลเบา กับ

• ผนังอิฐมอญ / อิฐมวลหนัก / ผนังเบาโครงคร่าวโลหะ + แผ่นยิปซัม

การรู้ “น้ำหนักต่อ ตร.ม.” จะช่วยคุยกันง่ายขึ้นว่า

• ถ้าใส่ผนังชนิดนี้ลงไปทั้งหลัง

  • โครงสร้างจะหนักขึ้นประมาณกี่ตัน

  • ฐานราก–คานต้องใหญ่ขึ้นไหม

  • ความคุ้มค่าเรื่องโครงสร้าง + กันร้อน + กันเสียง เป็นอย่างไร

    
    

5. สรุป: ไม่ใช่แค่ “อิฐเบา” แต่ต้องเข้าใจ “น้ำหนักผนังทั้งระบบ”

เวลาพูดคำว่า “อิฐมวลเบา” หลายคนจะนึกว่า

เบา = เบาแน่นอน = ไม่ต้องสนใจน้ำหนักมาก

แต่ในมุมของโครงสร้าง เราต้องมองทั้งระบบคืออิฐ + ปูนก่อ + ปูนฉาบ 2 ด้านแล้วแปลงออกมาเป็นน้ำหนักผนังต่อ 1 ตร.ม. ให้ชัดเจน

สรุปสั้น ๆ อีกครั้ง:

• ผนังอิฐมวลเบา หนา 7.5–10 ซม. พร้อมฉาบ 2 ด้าน→ น้ำหนักโดยประมาณประมาณ ร้อยกว่ากิโลกรัมต่อ 1 ตร.ม.

• ผนังหนาขึ้น เช่น 12.5–15 ซม.→ น้ำหนักจะขยับขึ้นไปแถว ๆ 130–150 กก./ตร.ม.

ตัวเลขพวกนี้

• ใช้เป็น ฐานคิดเบื้องต้น สำหรับเจ้าของบ้าน–ผู้รับเหมา

• ส่วนการออกแบบโครงสร้างจริง ยังไงก็ควรให้ วิศวกรโครงสร้าง เป็นคนฟันธงจากสเปกผู้ผลิตและมาตรฐานที่อ้างอิง